kkarutek |
Wysłany: Czw 11:41, 04 Maj 2006 Temat postu: |
|
Osobowość to wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Osobowość jest także definiowana jako charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno – przyrodnicze, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje. Osobowość kształtowana jest przez całe życie, szczególnie w okresie dzieciństwa oraz młodości poprzez wpływ bodźców zewnętrznych w procesie socjalizacji, a także własnej aktywności jednostki. Istotną rolę odgrywają tu również wrodzone cechy biofizyczne.
"Kultura jest pewnym zespołem dyspozycji psychicznych przekazywanych w łonie danej zbiorowości przez kontakt społeczny i uzależniony od całego systemu stosunków międzyludzkich." Kultura należy do środowiskowych determinant osobowości. Każda kultura ma swoje własne zinstytucjonalizowane i usankcjonowane wzorce wyuczonych zachowań, rytuały i przekonania. Znaczy to, że większość członków kultury będzie miała wspólne niektóre charakterystyki osobowości (weźmy chociażby kulturę muzułmańską i osobowość Muzułmanów w porównaniu np. do Katolików). Często tak długo nie zdajemy sobie sprawy z wpływów kulturowych dopóki nie znajdziemy się w kontakcie z członkami odrębnej kultury, którzy spostrzegają świat inaczej (oj przeżyłam szok w Izraelu, gdy zderzyłam się z kulturą muzułmańską czy ortodoksyjnie żydowską). Wpływy kulturowe wpływają na to, jak określany nasze potrzeby i sposoby ich zaspokojenia, jak doświadczamy różnych emocji, jak wyrażamy to co czujemy, itd. Itd.
Jednym z badaczy, który zajmował się wpływem kultury na osobowość człowieka był Erich Fromm. Jego teoria wywodzi się z teorii Freuda i Marksa. Ten ostatni wyrażał przekonanie, że ograniczeniem wolności człowieka są obiektywne warunki życia oraz bezkrytyczna akceptacja zewnętrznej kontroli ze strony obyczajów. Ludzie nie mogą być wolni, ponieważ podlegają oddziaływaniu nieświadomych czynników socjokulturowych.
Fromm podkreślał społeczne i kulturowe determinanty zachowania, w przeciwieństwie do motywacji biologicznych. Mimo, że jak sam podkreślał, kultura również nie odpowiada w pełni, co robić i jak żyć. Człowiek ma niespotykane właściwości: świadomość refleksyjną, rozum i wyobraźnię. Z jednej strony warunkują one rozwój kulturowym ale z drugiej leżą u podłoża egzystencjalnych dylematów, poczucia bezradności i osamotnienia. Potrzeby są wynikiem kulturowej ewolucji człowieka, a ich funkcją jest wypełnienie pustki wynikłej z oderwania od natury. Służą zatem odbudowaniu poczucia łączności ze światem dającej poczucie bezpieczeństwa.
Pervin, John. Osobowość teoria i badania. S. 11
Oleś. Wprowadzenie do psychologii osobowości, s. 84-86 |
|