 Wysłany: Pon 16:47, 29 Wrz 2008 Temat postu: |
|
Folkman, nie Falkman  |
|
| Wysłany: Śro 18:44, 05 Kwi 2006 Temat postu: Re: 37. Procesy radzenia sobie ze stresem. |
|||
Stres w ujęciu Lazarusa i Falkman Stres w teorii Lazarusa i Falkman jest rozumiany jako dynamiczna relacja pomiędzy człowiekiem a otoczeniem, która to relacja oceniana jest przez jednostkę jako wymagająca wysiłku adaptacyjnego lub przekraczająca możliwości sprostania jej. Jednostka i otoczenie wpływają na siebie nawzajem, a więc relacja ta ulega ciągłemu przeobrażeniu, gdyż zmiany zachodzą także w obrębie obydwu stron transakcji - przekształceniu ulega środowisko i pozostajacy w nim człowiek. Jednostka w zetknięciu z sytuacją dokonuje oceny pierwotnej. Zadaje sobie pytanie: "Czym jest dla mnie to zdarzenie?" Wynik tego wstępnego oszacowania może mieć trojaki charakter. Zdarzenie może być oceniane jako fakt bez znaczenia, albo jako korzystne, albo jako wymagające wysiłku adaptacyjnego. w tym ostatnim przypadku mamy do czynienia ze stresem. Przy takim ujęciu stres nie jest umiejscowiony, ani w sytuacji, ani w osobie, choć jest przez nie uwarunkowany. w wyniku oszacowania zdarzenie zostaje zaklasyfikowane przez jednostkę do jednej z trzech kategorii: 1. Krzywda lub strata - szkoda lub uraz już powstały. 2. Zagrożenie - krzywda, strata nie wystąpiły jeszcze, ale są przewidywane. 3. Wyzwanie - zdarzenie spostrzegane jest przez jednostkę jako prowokujące do walki. Po ocenie pierwotnej następuje wtórna, w której człowiek zadaje sobie pytanie: "Co mogę w tej sytuacji zrobić?" Dokonane zostaje oszacowanie własnych możliwości: fizycznych. psychicznych i społecznych. Procesy oceny pierwotnej i wtórnej są współzależne i dokonują się niemalże jednocześnie. Jeżeli relacja jednostki z otoczeniem, w ocenie pierwotnej, oszacowana jest w kategoriach stresowych, to uruchomiony zostaje proces radzenia sobie (coping). Ocena wtórna decyduje o doborze określonych działań związanych z radzeniem sobie. Radzenie sobie ze stresem (coping) Lazarus i Falkman określają jako poznawcze i behawioralne wysiłki skierowane na opanowanie, zredukowanie lub tolerowanie zewnętrznych i wewnętrznych żądań, które oceniane są przez jednostkę jako obciążające lub przekraczające możliwości sprostania im. Autorzy wyróżniają cztery zasadnicze sposoby radzenia sobie: poszukiwanie informacji, bezpośrednie działania, powstrzymywanie się od działania, wewnętrzne procesy regulujące emocje. Proces radzenia sobie pełni dwie główne funkcje: instrumentalną (uporanie sie z problemem, który był źródłem stresu) i regulującą emocje. Na ogół ludzie stosują strategie, które pełnią obydwie funkcje jednocześnie. Funkcje te wspomagają się wzajemnie. |
|||
| Wysłany: Pon 17:54, 06 Lut 2006 Temat postu: 37. Procesy radzenia sobie ze stresem. |
|
| Procesy radzenia sobie ze stresem. | |