pytania na egzamin magisterski SWPS

Maxivitt

Deformacje percepcji społecznej (np. błędy atrybucji).

jasmine · Gość

Atrybucja – w psychologii wyjaśnienie przyczyn swojego bądź cudzego zachowania tworzone przez świadka tego zachowania

Deformacje procesu atrybucji.
Atrybucje dokonywane przez ludzi zawierają błędy z powodu obserwowania zachowań człowieka jeden raz i to w określonej sytuacji. Z tego powodu nie mamy informacji na temat tego jakiego rodzaju presje społeczne wywierają wpływ na określone zachowania ani tego jak inni ludzie zachowują się w tej sytuacji. Problem ten znany jest pod nazwą deformacji procesu atrybucji, z których najważniejsze są:
1. Podstawowy błąd atrybucji
2. Różnica perspektywy aktora i obserwatora
3. Egocentryzm atrybucyjny
4. Efekt fałszywej powszechności
5. Aprobata społeczna
6. Potwierdzenie istniejących przekonań

Ad.1 Polega na skłonności do przypisywania przyczyn cudzych zachowań czynnikom wewnętrznym, czyli związanych z osobowością wykonawcy jako odpowiedzialnego za zachowanie przy jednoczesnym niedocenianiu roli czynników sytuacyjnych tych zachowań.

Ad. 2 Polega na tym, że cudze zachowanie wyjaśniamy czynnikami wewnętrznymi a zachowanie własne zewnętrznymi.

Ad. 3 Polega na przecenianiu własnego wkładu w jakiś wynik osiągany wspólnie z innymi osobami.

Ad. 4 Polegający na przecenianiu stopnia rozpowszechnienia własnych poglądów, zachowań i
preferencji a niedocenianiu częstości zachowań i przekonań alternatywnych.

Ad. 5 Mamy tendencję do przywiązywania nadmiernej wagi do zachowań społecznie niepożądanych. Jeśli ktoś brzydko pachnie to żadna inna pozytywna cecha nie jest w stanie skompensować naszego wrażenia.

Ad. 6 Oznacza, że staramy się umacniać w naszych poglądach a niżeli szukać sposobów podważania ich.

Ewa · Gość

12. Deformacje percepcji społecznej (np. błędy atrybucji).

Spostrzeganie ludzi nazywane jest in. percepcją społeczną., perc. interpersonalną lub spostrzeganiem społ. Jest to proces złożony, przebiegający na poziomie wyższym tzn. semantyczno – operacyjnym. Różni się od spostrzegania prostego zw. spostrzeganiem figuralnym, który przebiega na procesie niższym – senso – notorycznym. Spostrzeganie społeczne polega nie tylko na odzwierciedlaniu cech, obserwowaniu zachowań innych ludzi, ale także na interpretowaniu, selekcji, przetwarzaniu, na integrowaniu informacji o obiekcie percepcji.

Obserwując zachowanie innych wnioskujemy o intencjach, potrzebach, cechach osobowości, cechach moralnych i in. Przebieg procesów spostrzegania ludzi wyjaśnia teoria atrybucji, zapoczątkowana przez Heidera. Atrybucja to przypisywanie innym ludziom lub samemu sobie określonych cech osobowości bądź systemu wartości, potrzeb, motywów na podstawie zewnętrznych zachowań, m. in. wypowiedzi, mimiki, gestów. W klasycznych teoriach atrybucji mówi się o procesie wnioskowania o stanach wewnętrznych osoby działającej, jak i samego siebie na podstawie przesłanek zewnętrznych.

1.Czym są procesy atrybucyjne?
2.Czym się różnią atrybucje wewnętrzne od zewnętrznych i jakie są ich kategorie przyczynowe?
3.Scharakteryzuj najpowszechniejsze błędy atrybucyjne.
4.Jakie są funkcje procesów atrybucji?
___________________________________________________________________________

1. Procesy atrybucji. Określają i wyjaśniają sposób, w jaki ludzie wnioskują intencje, motywy zachowań, przyczyny tak swego zachowania jak i zachowań innych ludzi. W innym tłumaczeniu: jak wnioskujemy w sposób nieobserwowalny na podstawie elementów obserwowalnych. W kontaktach z innymi nieustannie wybiegamy poza to co jest obserwowalne.

2.Różnice pomiędzy atrybucjami wewnętrznymi a zewnętrznymi oraz ich kategorie przyczynowe. Atrybucje zewnętrzne-wnioskowanie, iż dana osoba dana osoba zachowała się w określony sposób wynika z właściwości sytuacji, w której się znalazła. Zakłada się tu, że większość ludzi zareagowałaby w ten sam sposób w danej sytuacji. Przyczyna zachowania człowieka leży na zewnątrz niego, w świecie fizycznym. Atrybucja ta zwana jest inaczej Fizyczną lub Sytuacyjną. Atrybucje wewnętrzne-wnioskowanie, że jakaś osoba zachowała się w dany sposób wynika z cech osobowości i charakteru; wewnętrzny motyw działania, leży w osobie. Zwana jest inaczej Osobową lub Dyspozycyjną.

3.Najpowszechniejsze błędy atrybucji.
Ř Skłonność obserwatora do przeceniania roli cech osobowości i niedoceniania wpływu właściwości sytuacji na zachowanie wykonawcy. Ludzie częściej dokonują atrybucji wewnętrznej niż zewnętrznej.
Ř Dotyczy procesów autoatrybucji. Wnioskowanie o przyczynach naszych zachowań. Skłonność ludzi do upatrywania przyczyny własnych sukcesów w samym sobie, zaś przyczyn niepowodzeń we właściwościach otoczenia-zjawisko samoutrudniania-sensem jest ochrona własnej wartości, tzn. znalezienie czegoś, co z zewnątrz utrudnia człowiekowi zdanie egzaminu nie, dlatego że jest nie zdolny tylko, dlatego, że ktoś mu np.: rzuca kłody pod nogi, albo profesor jest niesprawiedliwy.
Ř Uproszczone ujmowanie przyczynowości, jeśli człowiek wie o występowaniu określonego stanu będącego przyczyną określonego zjawiska to skłonny jest pomniejszyć wpływ innych przyczyn.
Ř Skłonność obserwatora do przeceniania w retrospekcji prawdopodobieństwa zdarzeń dokonywanych, zdarzenia z przeszłości są postrzegane jako nieuniknione.
Ř Skłonność obserwatora do upatrywania przyczyn wyjaśniających zdarzenia w dostępnych narzucających się aspektach sytuacji, gdy widzę X to wiem, że powoduję Y.

4.Funkcje procesów atrybucji.
Ř Ludzie pytają:, „dlaczego tak się dzieje, dlaczego nie inaczej?” Szukają odpowiedzi. Atrybucje pomagają im wyjaśnić przyczyny, określić stany rzeczy.
Ř Mogą uporządkować i ustabilizować swój obraz świata;
Ř Ludzie dążą do sformułowania przewidywań dotyczących przyszłych stanów rzeczy oraz zachowań;
Ř Człowiek może podejmować skuteczne i sensowne działania w otaczającym go świecie. Procesy atrybucji są niezbędne do tego, aby zrozumieć świat, przewidzieć, co nastąpi i aby działać w nim.

Ania S. · Gość

Podstawowy błąd atrybucji polega na skłonności do przypisywania cudzych zachowań czynnikom wewnętrznym, przy niedocenianiu roli sytuacyjnych wyznaczników tych zachowań. Np. jeżeli osoba X gniewnie pokrzykuje na kolegę, to wyciągamy wniosek, że jest agresywna, a nie doceniamy faktu, że kolega go sprowokował złośliwą uwagą lub kopnięciem w kostkę podczas gry w piłkę. Pierwsze wyjaśnienie tego błędu sformułowała Heider twierdząc, że zachowanie aktora wypełnia „pole percepcyjne” obserwatora – zachowanie aktora silnie przyciąga uwagę i stanowi zatem figurę na tle sytuacji. Ponieważ ludzie upatrują przyczynowej roli w tym, na czym skupia się ich uwaga, przeceniają rolę cech aktora, a nie doceniają roli mało wyrazistych wyznaczników sytuacyjnych. Choć dużej roli uwagi i wyrazistości dowodzi wiele badań, a wzrost wyrazistości aktora nasila podstawowy błąd atrybucji, liczne dane wskazują, że błąd ten nie jest tylko skutkiem automatycznego skupiania uwagi na aktorze.
Podstawowy błąd atrybucji jest tez wyjaśniany w kategoriach heurystyki zakotwiczenia/dostosowania. Wedle tego wyjaśnienia obserwowana osoba pełni w procesie spostrzegania rolę zakotwiczenia – atrybucja zachowania „do osoby” jest więc pierwotna i spontaniczna. Natomiast uwzględnianie nacisków sytuacyjnych jest podobne do procesów dostosowania. Ponieważ dostosowanie jest z reguły niewystarczające, podobnie niewystarczająca jest wzbudzona sytuacją modyfikacja pierwotnego sądu o zachowaniu jako skutku cech aktora.

Gość

Mam wrażenie, że tu chodzi nie tylko o błedy atrybucji, w pytaniu jest to podane jako przykład.
Czy ma ktoś może coś o innych deformacjach percepcji społecznej?

Gość

Oczywiście...moża prócz błędów atrybucji wskazać jeszcze kilka innych: halo efekt (pozytywny, negatywny), efekt pierwszeństwa, teoria odpowiednich wniosków, zasada współzmienności, stereotypizacja i krańcowy błąd atrybicji...prawie wszystko jest w Aronsonie.